همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: در حال حاضر و باوجود همه خوش‌بینی‌های محتاطانه شاید بتوان گفت ما برای اولین‌بار در تاریخ ابزار و منابع موردنیاز برای رهگیری یک شیوع آینده را قبل از تبدیل‌شدن به یک بیماری همه‌گیر جهانی در اختیار داریم. اما تا چه حد آن را جدی می‌گیریم و حاضریم اقدامات لازم را برای مقابله با آن در نظر داشته باشیم؟
دکتر مصطفی نوری‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران در گروه بیوتکنولوژی در این مورد به همشهری آنلاین می‌گوید: مطالعات انجام شده در سطح دنیا نشان می‌دهد احتمال اینکه در آینده درگیر پاندمی دیگری باشیم نیز وجود دارد. ما در ایران تجربه خوبی در ارتباط با ویروس کرونا چه از لحاظ درمان و استفاده از داروهای به‌روز و چه از لحاظ واکسیناسیون نداشتیم. نوع درمان‌ها در نقاط مختلف کشور متفاوت بود و دسترسی به داروها نیز بسیار سلیقه‌ای بود و در کنار آن داروهایی که به‌روز بودند و در دنیا برای کووید تولید شده بودند در کشور ما استفاده نشد.
بیشتر بخوانید
جزئیات ورود ۲ واکسن به برنامه واکسیناسیون کشور از امروز
آنفلوآنزا با سرماخوردگی چه تفاوتی دارد؟
تجربه مواجهه با مشکلات واکسیناسیون
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران درباره واکسیناسیون بیان می‌کند: واکسینه کردن مردم با تأخیر زیاد شروع شد و در ارتباط با نوع دوز بوستر انتخاب دوز بوستر مناسب نبود. برای واریانت‌های جدید ویروس هم واکسنی در کشور تولید یا وارد نشد. بنابراین باید از این تجربه تلخ درس بگیریم؛ تجربه تلخی که حداقل موجب فوت بیش از ۸ میلیون نفر در دنیا شد.
لزوم آمادگی و برنامه‌ریزی
نوری‌زاده تاکید می‌کند که در آینده یک پاندمی جدید نیز وجود خواهد داشت، پس چه بهتر که از الان برای آن روزها برنامه‌ریزی شود. پیری جمعیت و شلوغی شهرهای بزرگ و آلودگی شهرهای بزرگ می‌تواند شدت این بیماری را در کشور بیشتر کند. طبق مطالعاتی که در سطح دنیا انجام شده ویروس‌هایی مانند آنفلوآنزا و کرونا و سارس ابولا، مرس، زیکا، کریمن کونگو ماربورگ و هانتا و لاسا و نیپا می‌توانند پاندمی جدید را رقم بزنند.
او عقیده دارد احتمال اینکه پاندمی بعدی در ارتباط با آنفلوآنزا یا سارس و یا کرونا و یا ابولا باشد بسیار بیشتر است؛ چون قدرت سرایت این ویروس‌ها بیشتر از دیگر بیماری‌هاست. اما اگر چنین پاندمی‌هایی رخ دهد خطر بیشتری کشور ما را تهدید می‌کند. بنابراین باید ببینیم آیا برای چنین بیماری‌هایی آمادگی لازم را داریم؟ از لحاظ دارو و یا واکسن برای چنین ریسک‌هایی طالعاتی انجام می‌شود؟
ضرورت برنامه ریزی و شروع مطالعات
به نظر می رسد اگر سیستم‌های بهداشتی درخواست نیاز برای مطالعات این چنینی داشته باشند و پژوهشگران نیز مطالعات خود را در ارتباط با واکسن یا دارو برای چنین بیماری های انجام دهند شروع مطالعات مستلزم حمایت مادی و معنوی از طرف وزارتخانه های مربوط است. در حالی که هنوز کرونا در دنیا به طور کامل تمام نشده است و زمستان را پیش رو داریم. به نظر می رسد سازمان های بهداشتی ظاهراً وجود کووید در کشور را قبول ندارند چرا که پروتکل خاص درمانی به روز شده برای این بیماری ارائه نشده است و واکسن‌های به روز شده‌ای هم در کشور وجود ندارد و بسیاری از بیمارستان‌های کشور حتی به داروهایی که در چند سال اخیر برای این بیماری استفاده می‌شد مثل رم دسیویر هم دسترسی ندارند.
مشکلات بیماران پر خطر
به گفته عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران در دنیا برای مقابله با این بیماری هم واکسن‌های به روز شده تزریق می‌شود و هم داروهای به روز شده استفاده می‌شود. حتی برای امسال که نگران شیوع آنفلوآنزا هستیم نیز تعداد محدودی واکسن آنفلوآنزا در اختیار مردم قرار گرفت که به خاطر قیمت نسبتاً بالای آن بسیاری از افراد پرخطر نتوانستند این واکسن را تزریق کنند. در صورتی که این واکسن باید به طور رایگان در اختیار بیماران زمینه‌ای، خانم‌های باردار و سنین بالا قرار بگیرد تا احتمال ابتلا به این بیماری کاهش پیدا کند.
نظر شما